زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

عبدالله بن مصعب زبیری





عبدالله بن مصعب زبیری (۱۱۵-۱۸۴ق)، فردی شاعر، خطیب، صاحب اعتبار و از خواص و ندیمان برخی از خلفای عباسی و عامل و والی آنها بر بعضی بلاد بود. وی از افرادی روایت شنیده و کسانی از او روایت نقل کرده‌اند ولی به گفته ابن معین، در نقل حدیث فردی ضعیف بود.


۱ - معرفی اجمالی



ابوبکر عبدالله بن مُصعب بن ثابت زبیری مدنی اسدی قرشی عائد الکلب، از نوادگان زبیر بن عوّام است و به سال ۱۱۵ق در شهر مدینه به دنیا آمد. فردی شاعر، خطیب، فصیح، موجّه، صاحب اعتبار و از خواص و ندیمان برخی از خلفای عباسی و عامل و والی آنها بر بعضی بلاد بود. زمانی در مدینه به خدمت مهدی عباسی (خلافت ۱۵۸-۱۶۹ق) درآمد و والی وی در یمامه بود تا این‌که به همراه مهدی به بغداد آمد و مدتی والی‌ هارون الرشید (خلافت ۱۷۰-۱۹۳ق) بر مدینه و یمن، و چندی ولایت عک از نواحی مکه را برعهده داشت. پس از آنکه‌ هارون برای فرزندش امین (خلافت ۱۹۳-۱۹۸ق) بیعت گرفت، عبدالله در زمره اولین کسانی بوده که بیعت کرده و از طرف‌ هارون پاداش دریافت کرده است. وی از افرادی چون هشام بن عروه و موسی بن عقبه حدیث شنیده و روایت کرده است. کسانی مانند هشام بن یوسف صنعانی و پسرش مصعب از او روایت نقل کرده‌اند. به گفته ابن معین، در نقل حدیث فردی ضعیف بود و به گفته ابن ندیم، مجموعه اشعارش پنجاه برگ بوده است. وی سرانجام در ماه ربیع الاول سال ۱۸۴ در شهر رقّه درگذشت و مامون عباسی (خلافت ۱۹۸-۲۰۱/۲۰۳ق) بر جنازه‌اش نماز گزارد.

۲ - پانویس


 
۱. ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۵، ص۵۰۰.    
۲. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۴، ص۳۴۴.    
۳. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۰، ص۱۷۳.    
۴. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۶، ص۵۴۳.    
۵. ابن ابی حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۵، ص۱۷۸.    
۶. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۷، ص۳۳۲.    
۷. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۰، ص۱۷۴.    
۸. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۷.    
۹. ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۵، ص۵۰۰.    
۱۰. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۰، ص۱۷۴.    
۱۱. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۹، ص۹۸.    
۱۲. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۸، ص۵۱۷.    
۱۳. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۳، ص۳۶۱.    
۱۴. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۰، ص۱۸۵.    
۱۵. بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۵، ص۲۱۱.    
۱۶. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۶، ص۱۷۱.    
۱۷. ابن حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۷، ص۵۶.    
۱۸. ابوحیان توحیدی، علی بن محمد، الامتاع و المؤانسه، ج۱، ص۴۱.    


۳ - منبع



پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۷۴، برگرفته از مقاله «عبدالله زبیری».






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.